Bộ - Edward de BONO: 6 chiếc mũ tư duy + Tư duy đa chiều + Dạy con trẻ cách tư duy + Tôi đúng anh sai (4 Cuốn)

Bộ Sách Kỹ Năng Tư Duy Của Tác Giả Edward de Bono gồm 4 cuốn:

1. 6 Chiếc Mũ Tư Duy

Cuốn sách 6 Chiếc Mũ Tư Duy do Tiến sĩ Edward De Bono viết ra, được mệnh danh là một sự "tiến hoá" về vấn đề "tư duy về tư duy" trong suốt 2300 năm qua trong lịch sử nhân loại.

Đa số các nền văn hóa trên thế giới coi việc tranh luận như là một vấn đề mang tính cá nhân, đối đầu và không có tính xây dựng. Việc né tránh tranh luận không phải vì họ ko thích điều đó, mà chỉ đơn giản là họ không biết bất cứ cách thức nào khác. Và Phương pháp 6 Chiếc Mũ Tư Duy là một lựa chọn hợp lý.

6 chiếc mũ mỗi chiếc được quy định một loại màu sắc đặc trưng: Trắng, đỏ, đen, vàng, xanh lục, xanh lam. Trong Phương pháp 6 Chiếc Mũ Tư Duy những chiếc mũ bao giờ cũng được nhắc đến bởi màu sắc chứ không phải chức năng của chúng. Tại sao lại như vậy? Bởi khi bạn yêu cầu một người nào đó nói về những tâm tư, tình cảm, cách suy nghĩ của họ trước một sự việc thì nhiều khả năng bạn sẽ nhận được câu trả lời không thành thực. Ngược lại khi sử dụng những chiếc mũ màu sắc bạn sẽ nhận ra rằng hoạt động tư duy đã trở thành một trò chơi lý thú không có chỗ cho sự bối rối hay xấu hổ.

Giá trị nổi bật của Phương pháp Sáu Chiếc Nón Tư Duy là ở chỗ nó có nhiều khía cạnh ứng dụng thiết thực. Bạn có thể yêu cầu một ai đó đội một chiếc nón nào đấy và suy nghĩ theo hướng của nó. Bạn có thể ám chỉ đến một loại hình suy nghĩ mà bạn muốn hướng đến. Bạn có thể ra hiệu cho người khác rằng bạn đang cố gắng suy nghĩ theo một hướng nào đó – và như vậy họ phải đối xử với những đóng góp của bạn một cách thích hợp.

Về Tác Giả: Edward de Bono (sinh năm 1933, tại Malta) là bác sĩ, nhà tâm lý học, tác giả, nhà phát minh và tư vấn. Ông chính là người sáng tạo ra thuật ngữ “Tư duy đa chiều” (lateral thinking), trở thành một mục từ chính trong Từ điển tiếng Anh Oxford. Ông viết hơn 60 cuốn sách về tư duy và đã được dịch ra 34 ngôn ngữ trên thế giới. 6 Chiếc Mũ Tư Duy là một trong những cuốn sách tiêu biểu trong đó. Được mệnh danh là cha đẻ của “Tư duy về tư duy”, ông đã giảng dạy phương pháp tư duy của mình cho nhiều cơ quan chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức cá nhân trên toàn thế giới.

 2. Tôi Đúng, Anh Sai

Cuốn sách chia làm bốn phần,mỗi phần lại chia nhỏ thành các mục con, thể hiện các quan điểm của tác giả về những hình thái sẵn có trong tư duy, ưu, nhược điểm và so sánh với hình thái tư duy mới của ông là tư duy đa chiều, cùng với những đặc tính của nó giúp thúc đẩy tiến bộ xã hội, tạo ra kỷ nguyên mới trong văn minh nhân loại.

Giá trị của cuốn sách: “Tôi đúng – Anh sai” đúc kết tinh túy từ những thói quen tư duy truyền thống mà kỷ Phục hưng trước kia đã xác lập. “Tôi đúng – Anh sai” là một bản tốc ký đúc kết những thói quen tư duy góp phần hình thành nên kỷ Phục hưng và về sau được phát triển thêm chính nhờ thời đại này. Công cuộc tìm kiếm chân lý – phân biệt với giáo lý – được thực hiện thông qua việc phơi bày những điều sai với công cụ là tranh luận, lập luận và logic. Lập luận này, chứ không phải giáo lý, là quyết định cái gì đúng, cái gì sai.

Cuốn sách được viết bởi tác giả Edward de Bono, ông vừa là bác sĩ vừa là nhà tâm lý học. Ông được xem là tác giả hàng đầu thế giới về tư duykhái niệm và phát triển loại tư duy này như một kỹ năng. Ông nhận học bổng Rhodes Scholarcho các nghiên cứu quốc tế tại Đại học Oxford và tham gia giảng dạy ở các trường ĐH Oxford, Cambridge, và Harvard. Ông đã viết khoảng20 cuốn sách và sách của ông được dịch ra 20 thứ tiếng khác nhau. 

3. Tư Duy Đa Chiều - Phương Pháp Sáng Tạo Không Giới Hạn

Tư duy đa chiều là một trong nhiều cuốn sách về kỹ năng tư duy sáng tạo của Edward de Bono. Cuốn sách tập trung vào hai câu hỏi chính:

1. TẠI SAO cần coi tư duy đa chiều như một kĩ năng không thể thiếu?
2. Thực hành tư duy đa chiều NHƯ THẾ NÀO để sáng tạo và tái cấu trúc cách nhìn sự vật?

Theo đó, tác giả đưa ra sự đối sánh giữa tư duy đa chiều và tư duy chiều dọc thông thường trên các phương diện như tính chất, đặc trưng, cách vận hành của từng loại tư duy, mục đích,... và chỉ ra bản chất cơ bản và vai trò của tư duy đa chiều. Một số điểm nổi bật của tư duy đa chiều:

+ Tư duy đa chiều liên quan đến việc phát triển những ý tưởng mới

+ Giải phóng khỏi các ý tưởng cũ và kích thích các ý tưởng mới là hai mặt song song của tư duy đa chiều. 

Edward de Bono đã dành từng chương để nói về từng kỹ thuật thực hành tư duy đa chiều. Các kỹ thuật cơ bản như: tạo ra những lựa chọn thay thế; thách thức các giả định; trì hoãn đánh giá; thiết kế; tái cấu trúc mô hình sử dụng các kỹ thuật như phân tách, đảo ngược,...; suy luận loại suy; lựa chọn điểm thâm nhập và vùng chú ý; kích thích ngẫu nhiên; PO;...

Tuy tư duy đa chiều mới mẻ và trừu tượng với nhiều người, nhưng thông qua hệ thống ví dụ sử dụng hình ảnh trực quan, tư liệu ngôn ngữ gần gũi cùng những bài tập cuốn hút, de Bono đang dần khiến tư duy đa chiều trở thành một công cụ gần gũi với chúng ta ngày nay.

Vậy thì: 

1. Ai sẽ cần tư duy đa chiều?

Không chỉ những người tạo ra chiến lược hay làm việc về R&D (Nghiên cứu và Phát Triển) mà bất kể ai muốn rèn luyện để đổi mới, sáng tạo ý tưởng, phát triển khái niệm, giải quyết các vấn đề liên quan đến sáng tạo hay vạch ra một chiến lược để thách thức hiện trạng đều sẽ thu được rất nhiều lợi ích từ Tư duy đa chiều.

Nếu bạn phải đổi mặt với những xu hướng thay đổi nhanh chóng, sự cạnh tranh khốc liệt và tình cảnh phải tạo ra những điều kì lạ thì bạn sẽ cần đến tư duy đa chiều!

2. Sử dụng khái niệm để tạo ra những ý tưởng mới

Công cụ tư duy đa chiều của Edward de Bono sử dụng những khái niệm để tạo ra ý tưởng mới.

Hãy sẵn sàng tìm kiếm ý tưởng mới – ngay cả khi bạn không cần thiết phải làm như vậy – đó là bản chất của sự sáng tạo. Trở nên thông thạo về những khái niệm cơ sở sẽ giúp việc tìm kiếm ý tưởng mới trở nên dễ dàng hơn.

Khái niệm là những ý tưởng chung và cách làm chung. Mỗi khái niệm phải được biến thành hành động thông qua những ý tưởng cụ thể. Suy nghĩ về những cách cụ thể để thực hiện một khái niệm là một cách tạo ra ý tưởng. Mỗi ý tưởng cụ thể có thể được khai thác để trở thành những khái niệm mới. Việc rút ra một khái niệm mới lại tạo ra một con đường hoàn toàn mới để tạo ra những ý tưởng cụ thể hơn.

4. Dạy Con Trẻ Cách Tư Duy

- Tóm Tắt Nội Dung:

Cuốn sách “Dạy con trẻ cách tư duy” cung cấp rất nhiều thông tin, kiến thức rất thú vị về phương pháp tư duy của Tiến sĩ Edward de Bono.

Thứ nhất, tác giả đã trình bay về một vài điều cần được nhận thức một cách đúng đắn về tư duy. Tư duy không chỉ là vấn đề liên quan đến trí thông minh hay những khó khăn cần giải quyết.

Trí thông minh là khả năng và được sử dụng để phát triển những kỹ năng tư duy. Nếu không có kỹ năng tư duy thì khả năng này cũng sẽ không được dùng đến.

Tác giả hướng dẫn cách để sử dụng cuốn sách, chia ra các nhóm tuổi với các cách sử dụng khác nhau cho mỗi nhóm.

Ngoài ra, phần này còn diễn giải về hành vi tư duy và các khả năng tự nhiên của tư duy. Thứ hai, Tiến sĩ de Bono phân tích về hình mẫu về một nhà tư duy yêu thích của ông là người thợ mộc.

Hình mẫu này cung cấp tất cả các yếu tố tạo nên kỹ năng tư duy về quan điểm, nguyên tắc, thói quen, thao tác cơ bản, công cụ và cấu trúc.

Thêm vào đó, phương pháp sáu chiếc mũ tư duy cũng được nhắc tới, đó là phương pháp cho phép chúng ta tư duy theo từng kiểu tại một thời điểm. Sáu chiếc mũ với sáu màu sắc tương ứng với sáu kiểu tư duy: tư duy mũ trắng, mũ đỏ, mũ đen, mũ vàng, mũ xanh lục và mũ xanh lam. Sau mỗi quá trình tư du, chúng ta cần cố gắng xác định kết quả đã tư duy trong quá trình đó. Tác giả đã đưa ra chương trình tư duy năm phút để thực hành phát triển các kỹ năng tư duy và đưa ra hai hướng tư duy chính là tư duy chuyển tiếp hoặc tư duy song song. Ở cuối phần này là các thói quen và công cụ tư duy như AGO, CAF, OPV, APC, FIP, C&S VÀ PMI. Thứ ba đề cập đến những hành động tư duy cơ bản gồm ba nhóm cắt, dán, định hình, một vài công cụ tư duy như công cụ Po của lối tư duy đa chiều và 12 nguyên tắc tư duy cơ bản. Cuốn sách còn đưa ra những cấu trúc và tình huống tư duy cụ thể và các bài tập để luyện tập cho trẻ trong mỗi phần.

- Đánh giá của chuyên gia, tổ chức uy tín về cuốn sách cùng các giải thưởng

“Một cuốn cẩm nang thực tiễn cho các bậc cha mẹ sử dụng trong việc dạy con cái (từ chín tuổi trở lên) trong tư duy hiệu quả, mặc dù người lớn cũng được hưởng lợi từ các khái niệm này.” – Theo Library Journal

“Một số bậc cha mẹ có thể vẫn băn khoăn, trong khi những người khác sẽ đồng ý với giả thuyết của tác giả rằng các kỹ năng tư duy sáng tạo có thể được dạy trực tiếp. De Bono, một nhà tư vấn kinh doanh và giáo dục, khẳng định rằng cuốn cẩm nang này có thể áp dụng được cho việc giảng dạy trẻ em hoặc các nhà quản lý cấp cao. Với các bài tập, các trò chơi và sơ đồ, cuốn sách nhấn mạnh rằng tư duy liên quan đến "operacy" – các kỹ năng làm việc hoặc khiến cho mọi việc xảy ra – cũng như tạo ra các mô hình trí óc hiệu quả hơn thói quen thường ngày của trí óc.” – Theo Publisher Weekly

- Trích đoạn :

1. Tư duy không hề khó và cũng không hề nhàm chán. Bạn không cần phải là một thiên tài mới có thể tư duy.

2. Cuốn sách này được viết để trở thành một cẩm nang hữu ích có thể ứng dụng vào thực tế.

3. Theo kinh nghiệm của tôi, thầy cô giáo và cha mẹ thường đánh giá thấp khả năng tư duy của trẻ. Họ cũng đánh giá thấp khả năng trẻ có thể suy nghĩ về nhiều chủ đề khác nhau. Tôi thường nghe các thầy cô giáo nói: “Các học sinh trong lớp tôi quá nhỏ để có thể xử lý vấn đề này”. Và khi tôi gợi ý rằng hãy để chúng thử thì sau đó họ đã cảm thấy bất ngờ với khả năng tư duy của bọn trẻ.

4. Hình mẫu người thợ mộc đã cung cấp cho chúng ta tất cả các yếu tố tạo nên kỹ năng tư duy mà tôi sẽ mô tả trong cuốn sách này.

5. Tư duy không giống như chiều cao hay màu mắt, những thứ mà bạn không thể thay đổi được. Tư duy là một kỹ năng giống như trượt tuyết, bơi lội hay đạp xe. Bạn có thể luyện tập để có được kỹ năng này.

6. Luôn khiêm tốn. Sự kiêu ngạo chính là mặt nạ ngụy trang của những người có tư duy kém.

7. Phương pháp sáu chiếc mũ có thể áp dụng được cho cả trẻ em và người lớn.

8. Nhiều khi trong tư duy, chúng ta phải chi tiết, cụ thể nhưng cũng có lúc phải “chung chung”, nghĩa là không thể đưa ra một câu trả lời chi tiết. Tuy nhiên, có những lúc làm việc ở cấp độ “chung chung” lại cực kỳ hiệu quả.

...